Spor beslenmesi, geçmişten günümüze yalnızca genel enerji ve besin gereksinimlerinin
ötesine geçerek, bireyin sağlık durumu, yaşam evresi ve fizyolojik özellikleriyle uyum
lu, giderek derinleşen bir uzmanlık alanına dönüşmüştür. Özellikle gebeler, çocuklar,
yaşlılar ile ampute ve paralimpik sporcular gibi özel grupların spor dünyasında daha
görünür hale gelmesi, kronik hastalıkların yönetiminde beslenme ve fiziksel aktivitenin
birlikte değerlendirilmesinin önemini artırmıştır.
Spor Beslenmesinde Özel Gruplar ve Klinik Yaklaşımlar başlıklı eserde ele alınan her bir
özel grup, bilimsel literatür ışığında analiz edilmiş, teorik bilgiler pratik uygulama ör
nekleriyle desteklenmiş ve alanın uzman akademisyenleri tarafından titizlikle kaleme
alınmıştır. Amaç yalnızca bilgi sunmak değil klinik karar verme süreçlerinde rehberlik
edecek bir perspektif kazandırmak, multidisipliner ekiplerin iş birliğini kolaylaştırmak
ve bireyselleştirilmiş yaklaşımın önemine dikkat çekmektir. Spor beslenmesinin gelişi
mi, bireyselleştirilmiş sağlık hizmetlerinin ön plana çıktığı günümüzde çok daha kritik
bir hâle gelmiştir. Artık yalnızca “ne, ne zaman, ne kadar tüketilmeli” sorularının öte
sine geçilerek bireyin fizyolojik, psikolojik ve klinik özelliklerine özgü kişiselleştirilmiş
beslenme modellerinin geliştirilmesine olan ihtiyaç giderek artmaktadır. Bu nedenle
eser alanın gerektirdiği multidisipliner bakış açısını esas alarak, farklı özelliklere sahip
grupların ihtiyaçlarını güncel literatür ve uygulama örnekleriyle kapsamlı bir biçimde
irdelemeyi amaçlamaktadır. Kitabımızda farklı yaş gruplarındaki ve fizyolojik özellikteki
sporculara özgü beslenme stratejileri ele alınmış, kronik hastalıkların yönetiminde fizik
sel aktivite ve beslenmenin bütüncül yaklaşımları incelenmiştir. Ayrıca menü planlama,
yeme davranış bozuklukları, nutrigenomik ve enerji yönetimi gibi güncel konulara yer
verilerek klinik pratikte uygulanabilir çözüm önerileri bilimsel titizlikle alanında yetkin
akademisyen ve deneyimli diyetisyenlerin katkılarıyla ele alınmıştır.
Bu kitabın hazırlanma sürecinde temel amacımız hem akademik dünyaya hem de sa
hada aktif çalışan profesyonellere güvenilir ve yol gösterici bir kaynak sunmaktı. Her bir
bölümde, alana somut katkı sağlayacak yeni bilgilerle birlikte güncel tartışmalara da yer
verilmiştir. Böylece eserimiz, sporcu sağlığını hem teorik düzeyde hem de disiplinlera
rası uygulamalar çerçevesinde bütüncül biçimde ele almak isteyenler için kapsamlı bir
rehber niteliği taşımaktadır.
Çalışmamıza değer katan tüm yazarlarımıza, uzmanlıklarını ve deneyimlerini paylaşa
rak spor beslenmesindeki bilgi birikimine katkıda bulundukları için içtenlikle teşekkür
ederiz. Ayrıca, kitabın oluşmasında bize destek olan tüm akademik paydaşlara minnet
tarız. Dileğimiz, bu eserin spor beslenmesi alanında çalışan diyetisyenlere, antrenörlere,
sağlık profesyonellerine ve öğrencilere hem bilimsel hem de uygulamaya yönelik ilham
veren bir kaynak olmasıdır.
Prof. Dr. Nevin ŞANLIER
Doç. Dr. Pınar GÖBEL