ÖN SÖZ
Zevkle öğrendiğimizi, hiçbir zaman unutamayız.
Alfred MERCİER
İçinde yaşadığımız bilgi çağı, bilgiye ulaşan, bilgiyi yapılandıran, üreten
ve paylaşabilen bireylere gereksinim duymaktadır. Eğitim sistemleri de bilgi
alıp verme yerine, bilgiyi inşa edebilen, çeşitli düşünme yollarını bilen ve
uygulayabilen, öğrencilerin öğrenme sürecinde etkin olduğu bir öğretim sistemini
ön plana çıkarmaktadır.
Günümüz hemşirelik eğitiminde ezberci eğitimden ziyade düşünen, eleştiren,
üreten, bilgiye ulaşma yollarını bilen ve öğrenmeyi öğrenmiş bireylerin
yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Hemşirelik öğrencileri, eğitimleri sırasında
anlamak zorunda oldukları birçok tıbbi kavram ve problemle karşılaşmaktadır.
Dolayısıyla seçtikleri alanı ve kullanacakları kavramları en iyi şekilde öğrenmeleri
gerekmektedir. Kavramlar yeterince anlaşılmadığında, bilgiler kısa
süreli hafızada depolandığından, etkili öğrenme gerçekleşememektedir. Etkili
öğrenme becerilerini arttıran yöntemlerden birisi de kavram haritasıdır.
Kavram haritası; öğrencilerin kavramlar arasında görsel bir harita oluşturarak
tanımları anlamasına yardımcı olan bir öğrenme ve öğretim tekniğidir.
Kavram haritaları, öğrencinin teorik ve pratik bilgileri ilişkilendirmesini ve
uygulamaya aktarmasını sağladığından, ezberleyerek öğrenmeyi değil, anlayarak
öğrenmeyi kolaylaştırmakta, böylece öğrencilerin eleştirel düşünme,
karar verme ve problem çözme becerilerini geliştirmektedir.
Yaptığımız çalışmalar ve gözlemlerimiz öğrenci hemşirelerin öğrenmede,
en sık problem çözme, karar verme, fikirleri pratikte uygulayabilme, analiz
yaparak akıl yürütme, sistematik plan yapma yeteneğini kullanarak öğrenmeyi
tercih ettiğini göstermektedir. Deneyimlerimiz öğrencilerin eğitimleri süresince
eleştirel düşünme becerisini artıracak kavram haritası, akış şeması, altı
şapkalı düşünme tekniği gibi farklı eğitim yöntem ve teknikler kullanıldığında
daha iyi öğrendiklerini göstermektedir.
Kavram Haritası ve Akış Şemalı Cerrahi Hemşireliği kitabını hemşirelik
literatürüne kazandırmanın onurunu yaşıyoruz. Kitabımızın bugüne kadar yayınlanan
kitaplardan farkı hastalıkların cerrahi tedavisinde hemşirelik bakımını
içermesinin yanı sıra cerrahi hemşireliğindeki güncel ve temel kavramların
da yer almasıdır. Hazırladığımız bu kitabın hemşirelikte lisans öğrencilerinin
yanı sıra lisansüstü öğrencileri ile cerrahi kliniklerde görev yapan meslektaşlarımıza
da hitap edeceğini umuyor, yararlı olmasını diliyorum.
Kavram haritasıyla beni tanıştıran sevgili arkadaşım Dr. Ergin ERGİNER’e,
30 yıllık meslek hayatım boyunca hazırladığım kavram haritalarının geliştirilmesine
katkı veren siz sevgili öğrencilerime ve kitabın hazırlanmasına emek
veren değerli yazarlarımıza şükranlarımı sunarım.
Saygı ve Sevgilerimle……
Prof. Dr. Mevlüde KARADAĞ