ÖN SÖZ
Yaşam sürecinde yeterli ve dengeli beslenme büyüme ve gelişme, sağlığın
korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi ile yaşam kalitesinin arttırılması
için yadsınamaz temeldir. İnsanların yaşamlarını sürdürmek, fiziksel-mental
gelişimlerini sağlamak ve sağlıklarını koruyabilmek için sağlıklı gıdaya ulaşması
ve tüketmesi en doğal haklarıdır. Bu gıdaların güvenli olması ise en temel
insanlık hakkıdır.
Gıda mevzuatındaki temel amaç, gıda güvenliğinin sağlanarak hijyenik
ve ekonomik açıdan tüketicinin korunmasıdır. Bunun yanı sıra gıda mevzuatı
gıda sektöründe haksız rekabetin önlenmesi, sektörün gelişmesine katkı sağlanması
ve ülke itibarının sağlanması gibi olumlu katkılar da sağlamaktadır.
Diğer önemli husus gıda mevzuatı sağlam bilimsel verilere dayanarak ülkenin
hedefleri doğrultusunda uluslararası mevzuata aykırı hükümler içermeyecek
(sağlam bilimsel veriler dışında) şekilde hazırlanmasıdır.
Dünya nüfusunun hızla artması, gelişen teknolojiye bağlı çevre kirliliği,
ekonomik güçsüzlük ve eğitim yetersizliği beslenme sorunlarını derinleştirmekte
ve güvenli gıda teminini güçleştirmektedir. Gıda güvenliğinin ve kalite
güvencesinin sağlanma çabaları da tüketici ve toplum sağlığı açısından büyük
önem taşımaktadır. Gıda güvenliğinde temel yaklaşım; ham maddeden başlayarak
tüketiciye ulaşana kadar gıda zincirindeki her bir aşamanın dikkatli bir
şekilde incelenmesini ve kontrol tedbirlerinin uygulanmasını gerektirir. Birçok
ülkede gıdanın daha güvenli hale getirilmesi için çeşitli uygulamalar ve
konuya ilişkin yasal düzenlemeler yapılmasına rağmen her yıl milyonlarca insan
kontamine olmuş gıdaları tüketmesi nedeniyle gıda kaynaklı hastalıklara
maruz kalmaktadır. Gıda güvenliğini bozan etmenler başta bebekler, çocuklar,
gebe ve emziren kadınlar, yaşlılar ve hasta bireyler gibi risk grupları olmak
üzere toplumun her kesimini etkileyen sağlık sorunlarına neden olmaktadır.
Gıdalardan kaynaklanan riskler gıdanın üretiminden tüketim aşamasına
kadar geçirdiği işleme, taşıma, depolama, satın alma, muhafaza, hazırlama,
pişirme aşamalarında ayrı ayrı değerlendirilmekte ve fiziksel, kimyasal ve biyolojik
riskler olarak tanımlanmaktadır.
Kitapta yer alan bölümler Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik
Bölümü’nde öğrenim gören öğrenciler için yararlı bilgiler içermektedir.
Tüm öğrencilerin faydalanacağı bilgilerin tek bir kitapta toplanması ve bilgilerin
mezunların çalıştığı ilgili alanlarda kullanılması ile halk sağlığına ve
ülke ekonomisine katkı sağlanacağı düşünülmektedir.
Kitabın faydalı olması dileğiyle……
Prof. Dr. Nevzat ARTIK
Prof. Dr. Nevin ŞANLIER
Doç. Dr. Aybuke CEYHUN SEZGİN
